Fata Nine

Sizlere Evinin bahçesine kilise dikilen Fata nine’den bahsedeceğim.
Fata nine 1992-1995 savaşında Konjevic polje’ de yaşıyordu. Konjevic polje Bratunac’a yakın Bratunac ise Srebrenica bölgesine yakındır. Teyzemizin 7 çocuğu vardı. Sırplar etnik temizlik dediğimiz kurama başvurunca Teyzemizi yedi çocuğu ile bölgeden uzaklaştırdılar. Eşi ile beraber 28 aile üyesini ise maalesef öldürdüler. Teyze 2000’li yıllara kadar yedi çocuğu ile mülteci olarak yaşamak zorunda kaldı. 2000’li yıllarda savaşın sonunda Boşnaklar kaybettikleri evlere mülkiyetlere geri dönme hakkı kazandı. Teyzemiz ise çocukları ile beraber evine döndü. Teyze evine döndüğünde başka bir şok ile karşı karşıya kaldı. Evinin bahçesine kocasını öldürenler Koca bir Ortodoks Sırp kilisesi dikmişlerdi. Teyze ise bu şımarıklığa daha fazla dayanamayarak Özerk Sırp Bölgesine karşı hukuki bir mücadeleye girişti. Teyzemiz ilk dönemlerde Kilisenin yıkılmasını istediği için Özerk Sırp otoritesi tarafından ‘halkı kin ve nefrete teşvik etmek’ suçlaması ile karşı karşıya kaldı. Fata nine mücadeleyi bırakmadı ancak ölüm tehditleri, para teklifleri ile karşı karşıya kaldı. Teyzemiz ; ‘ bir gün nasılsa öleceğim, iyi bir insan olarak ölmeyi kötü bir insan olarak ölmeye tercih ederim ‘ diyerek yılmadı. Fata nine ‘ye en fazla gazeteciler sahip çıktı ve dünyaya bu kilisenin izinsiz ve özel mülkiyete dikildiğini anlattı. 2007 yılında özerk Sırp bölgesi yöneticileri kilisenin yerini değiştirme kararı aldı asıl zafer buydu. Lakin 2007’den bu yana kimse kiliseyi yerinden oynatmadı. Kilisenin yerini değiştirmek milyonlarca dolara mahal olacaktı. Fata nine 2007 yılında Avaz gazetesi aracılığı ile Yılın insanı olarak seçilirken aynı Yıl Amerikan büyük elçiliği Fata nine’ye ‘ Cesur Kadın ‘ ödülü verdi. Fata nine bu olayı AİHM’e taşıdı. AHİM ise Fata nine’yi haklı buldu ve Fata nine’nin özel mülkiyet hakkı protokol 1 ‘ e göre ihlal edilmilmiştir dedi. Bosna Hersek yöneticilerine 3 ay süre içerisinde bu ihlalin ortadan kaldırılmasını söyledi .
Peki AİHM’in bu kararı neyi ifade ediyor ?
AHIM kararlarına uymak Avrupa birliği üyesi olmayan ülkelere zorunlu değildir. Ancak AIHM kararlarını uygulamazsanız Avrupa birliği tarafından çeşitli yaptırımlar ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu yaptırımlar Aday olan bir ülkenin İnsan hakları ihlali yapması sebep gösterilerek üyeliği askıya alınmasına kadar gider. Lakin hukuki olarak bir para cezası yahut askeri bir müdahale söz konusu değildir. Bosna Hersek 95’te Dayton antlaşması imzalamış ve toprakların %49 Sırpların içeride özerk olduğu bir otonom bölge kurulmasına müsaade etmiştir. Özerk Sırp bölgesi öyle özerktir ki Bosna kasabı olarak bilinen ve Lahey mahkemelerince Müebbet hapis cesazına çarptırılmış Radovan karadzic’in ismini bir okula verebilir. Bir Devlet olmamasına rağmen Devlet günü kutlar ve bunu anayasaya aykırı olmasına rağmen yapar.Dogalgaz borularını kapatır ve sebep olarak para ödemediniz der. Dolayısı ile AİHM’in kararının tatbik edileceği görüşünde değilim. Bosna Siyasetcileri’nin bu konuda çok gönüllü olmadığı kanaatindeyim. Asıl zafer 2007 yılında özerk sırp bölgesi mahkemelerinin ‘ kilisenin yerinin değişmesi ‘ kararıdır. Ancak uygulamada sınıfta kalmıştır. AİHM’in kararı ise geç kalınmış ancak baskı yapabilecek bir karardır. Teyzemizi bu mücadelesinden dolayı tebrik ediyorum . İnşallah Siyasetçilerin bir çoğuna örnek olur …